Search
Close this search box.

Phenolphtalein là gì? Cách pha chế và công dụng như thế nào?

Phenolphtalein là một hợp chất hữu cơ được sử dụng khá phổ biến trên thị trường hiện nay bởi công dụng mà nó mang lại. Vậy, phenolphtalein là gì? Những đặc điểm nổi bật của phenolphtalein mang lại? Cách điều chế phenolphtalein ra sao? Tất cả câu trả lời sẽ được giải đáp trong bài viết!

Phenolphtalein là gì? Cách pha chế như thế nào?
Phenolphtalein là gì? Cách pha chế như thế nào?

Phenolphtalein là gì?

Phenolphtalein là một hợp chất hữu cơ có tên gọi phenolphthalein hoặc phenoltalein tồn tại ở dạng lỏng tuy nhiên sẽ đậm đặc hơn nước, không mùi và trong suốt hoặc tồn tại ở dạng rắn bột màu trắng.

Phenolphtalein là hợp chất được sử dụng phổ biến hiện nay
Phenolphtalein là hợp chất được sử dụng phổ biến hiện nay

Phenolphtalein có công thức hóa học là C20H14O4 hòa tan kém trong nước nhưng tan tốt trong rượu và ether. Phenolphtalein thường được viết tắt ở dạng “HIn” hoặc “phph”.

Phenolphtalein là một loại thuốc thử chất, chỉ thị màu phenolphtalein được ứng dụng trong phân tích hóa học để xác định điểm tương đương trong các phản ứng trung hòa hay chuẩn độ axit – bazơ.

Cấu tạo phân tử của phenolphtalein

Cấu tạo phân tử của phenolphtalein
Cấu tạo phân tử của phenolphtalein

Đặc điểm nổi bật của phenolphtalein

  • Khối lượng mol: 318,328 g·mol-1
  • Khối lượng riêng: 1,277 g cm-3 (ở 32 oC).
  • Độ hòa tan: Hòa tan rất kém trong nước chỉ 400 mg/l.
  • Điểm nóng chảy: 260 o
  • Nhiệt độ sôi: 557,8 ± 50,0 oC ở áp suất khí quyển.
  • Áp suất hơi: 6,7 x 10-13 mmHg.

Điều chế phenolphtalein

Dung dịch phenolphtalein được điều chế từ phương trình phản ứng của anhydrid phthalic với phenol thông qua quá trình ngưng tụ. Phản ứng có sự tham gia của chất xúc tác đó chính là môi trường axit cụ thể là axit sunfuric đậm đặc và hỗn hợp nhôm cùng kẽm clorua đảm bảo phản ứng điều chế xảy ra.

Cơ chế hình thành nên phenolphtalein này là sự thay thế thơm điện di.

Cách pha phenolphtalein

Để pha chế dung dịch phenolphtalein cần thực hiện qua các bước sau:

  • Cho 0,01 gam phenolphtalein đựng vào cốc.
  • Sau đó hòa tan 10ml ancol 95% với phenolphtalein ban đầu.
  • Cuối cùng, cho dung dịch vừa pha vào chai nhựa hoặc thủy tinh tối màu và đậy kín nắp.
Cách điều chế phenolphtalein rất đơn giản
Cách điều chế phenolphtalein rất đơn giản

Ứng dụng của phenolphtalein

Phenolphtalein được dùng làm chất chỉ thị màu phenolphtalein để kiểm tra nồng độ pH hoặc chuẩn độ axit – bazơ của dung dịch thông qua phép thử sau đây:

  • Nếu dung dịch có tính axit thì phenolphtalein sẽ chuyển sang không màu.
  • Nếu dung dịch có tính bazơ, Phenolphtalein sẽ chuyển sang màu hồng nhạt.
  • Nếu nồng độ của chất chỉ thị là đặc, do đó dung dịch Phenolphtalein có thể xuất hiện màu tím.
  • Dung dịch tính kiềm cực mạnh có độ pH > 10, khi đó dung dịch Phenolphtalein trở về không màu.

Phenolphtalein là thuốc thử rất hữu dụng dùng để thử nghiệm các dấu hiệu của phản ứng cacbonat hóa trong bê tông. Độ pH trong bê tông cao là vì canxi hydroxit hình thành bởi phản ứng của xi măng Portland với nước. Khi xi măng phản ứng với CO2 trong khí quyển thì độ pH giảm xuống khoảng từ 8 ½ đến 9. Khi cho một lượng nhỏ phenolphthalein 1% vào bê tông bình thường, nó sẽ chuyển sang màu hồng tươi, còn không có hiện tượng gì thì bê tông đã trải qua cacbonat hóa.

Phenolphthalein chính hãng
Phenolphthalein chính hãng

Phenolphthalein được ứng dụng trong việc làm thuốc nhuận tràng. Tuy nhiên, vì gây ra tác dụng phụ nên đã không còn được dùng nữa.

Phenolphtalein còn được dùng làm thuốc thử trong các xét nghiệm pháp y để kiểm tra sự có mặt của hemoglobin trong một mẫu xét nghiệm. Nếu nhỏ vài giọt rượu rồi nhỏ vài giọt phenolphtalein rồi thêm vài giọt nước oxy già lên mẫu, nếu mẫu chuyển thành màu hồng thì đó là một loại thức thử tích cực.

Trong mực, Phenolphtalein sử dụng để trộn với natri hydroxit và phản ứng với CO2 trong không khí. Phản ứng này làm giảm độ pH có thể làm thay đổi màu sắc khi các ion hydro được giải phóng thông qua phương trình phản ứng sau đây:

OH– + CO2→ CO32- + H+

Mua phenolphtalein ở đâu?

Hiện nay, có rất nhiều đơn vị  cung cấp dung dịch phenolphtalein, tuy nhiên để tìm được đơn vị uy tín là điều không hề dễ dàng. Do đó, cần tham khảo thông tin thực kỹ trước khi lựa chọn mua sản phẩm để đảm bảo an toàn khi sử dụng.

Với những thông tin về phenolphtalein là gì? Điều chế phenolphtalein ra sao? Cách sử dụng thế nào cũng đã giúp bạn hiểu hơn về dung dịch này có thêm nhiều kiến thức bổ ích. Phenolphtalein là một chất chỉ thị có tính hữu ích cao trong các cuộc thí nghiệm hiện nay. Nếu qua những thông trên, bạn có thắc mắc hay có những câu hỏi nào muốn được giải đáp hãy comment bên dưới nhé!